|
|
||||
|
|
|
|
||
|
İ l a h i |
||||
|
|
|
|
||
|
|
|
|||
|
Beyati ilahi ( Gül Yüzlülerin Şevkine Gel ) ( Tab'i Mustafa Efendi ) |
||||
|
Müstear ilahi ( Sevelim Hazreti Mevlanayi ) ( Abdülbaki Dede ) |
||||
|
Nihaved ilahi ( Bu Aşk Bir Bahr-i Ummandir ) ( Seyyid Seydullah ) |
||||
|
Nikriz İlahi ( Devrân İçinde Durdum Nurlar İçinde Gördüm ) ( Kemal BATANAY ) |
||||
|
|
Nikriz İlahi ( Camide Mescidde Arardım Yari ) ( Mahmud Nedim Aysoy ) |
|||
|
FerahFeza ilahi ( Dertli Olan Kullarına ) ( Seyfeddin Efendi ) |
Rast ilahi ( Gel Derviş Beri Gel Yabana Gitme ) ( Rıza Tevfik Bölükbaşı ) |
|||
|
Hicaz ilahi ( Buyrugun Tut Rahmanin ) (Aziz Mahmud Hudai Hz ) |
||||
|
Hicaz ilahi ( Sakin Dünyaya Aldanma ) ( Azîz Mahmûd Hüdâyî ) |
||||
|
|
Şehnaz ilahi ( Ey Verd-i Rânâ Şûh-i Melek-veş ) ( Dede Efendi ) |
|||
|
Şehnaz ilahi ( Gubar-ı Payine Almam Cihanı Ya
Resulallah ) ( Ebubekir Kani Efendi ) |
||||
|
Hüseyni İlahi ( Yüzün Gördüm Dedim Elhamdullilah ) (Nesimi ) |
||||
|
Sûz'nâk İlahi ( Sâlike olmaz âyân İllâllah Hû ) ( Zekâi Dede ) |
||||
|
Sûz'nâk İlahi ( Alî Almış Sancağını Elîne
) ( Yunus Emre ) ( Cüneyd KOSAL ) |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uşşak ilahi ( Ney'le Konuştum Dedim Bana Derdini Söyle ) ( Münir Nurettin Selçuk ) |
|||
|
|
|
|||
|
|
|
|
||
|
Doğrudan doğruya dinî temalara bağlı tekke
edebiyatı nazım şeklidir. İlâhî'nin kelime
anlamı "Allah'a mahsus,
Allah'a ait" demektir. Bu yüzden ilâhi türüne giren şiirlerde büyük ölçüde Allah
sevgisi ve onun çevresinde her türlü dinî konu işlenir. Bu açıdan ilâhiler divan
edebiyatının "tevhid" ve
"münâcât ları
ile bir benzerlik gösterirler. Farklı olan yanı, ilâhilerin tekke
ve dergâhlarda âyin sırasında belli bir makamla söylenmesindedir. İlâhiler
genellikle 7, 8, 11, 14 ve 16'lı hece ile yazılır. Bunlardan
daha çok 7 ve 8 heceliler dörtlükler halinde;
11,14 ve 16 heceli olanlar ise beyit esasına göre yazılmışlardır. Dörtlük tarzında olanların kafiye düzeni koşma, beyit tarzında yazılanların kafiye düzeni ise
gazellerdeki gibidir. Bazı tekke şairlerinin
aruz vezniyle de ilâhiler kaleme aldıkları görülür. Türk
edebiyatı tarihinde en güzel ve başarılı ilâhileri yazan şairler cezbe halinde, kâinatın sırlarına ait bir şeyler duyarak yazabilenlerdir. Başta Yunus Emre olmak üzere onun peşinden giden bütün şairler ilâhi tarzında güzel şiirler söylemişlerdir. İlâhîler, genellikle Allah'ın birliğini, ihtişam ve kudretini telkin eden şiirlerdir. Hem hece hem de aruz vezninin
kullanıldığı ilâhîler, çeşitli tarikat çevrelerinde farklı isimlerle bilinirler. Bunlar şu şekildedir: Âyin
:
Mevlevî tekkelerinde okunur |
||||
|
|
|
|
||