|
İSLAMIN
BÜGÜNKÜ MESELELERİ Yazar: Erol GÜNGÖR 1- İSLAMIN UYANIŞI: BATILILAŞMA ANLAYIŞI ONUN KÜLTÜRÜNÜ
ALARAK ONU AŞMA 1. Petrolün bulunması 2. İdeolojinin iflası 3. İslam’ın sürekliliği 4. İslam ülkelerinin rejimlerinin benimsenmesi 5. İktisadi buhranlar 6. Sosyal uçurumlar 7. Etnik ayrılıklar Uyanışın sosyal sebepleri 1. Dindarların çocuklarının okuması 2. Gecekondularda İslam etrafında bütünleşme 3. Batılı müdahalelere oluşan sistemli tepki. Marksistler ve
Müslümanlar aynı noktalardan batıyı tenkit ediyorlar 4. İsrail baskısı 5. Mevcut hükümetler 6. Avrupa’da İslami gelişmeler Batı bu güne kadar İslam’ı komünist bloğa engel olarak
kullandı. 2- UYKU VE UYANIKLIK ARASINDA 1. Gerilemenin sebepleri dinin prensiplerinden uzaklaşıp
siyasi ve dünyevi olmak 2. Medresenin bozulması toplumun bozulmasıyla at başıdır 17.
Yy da müspet ilimlere kapanıyor. Rasathane yıkılıyor. Ama bu arada batıda
hala saçmalıklar söz konusu. 3- AVRUPA -HIRİSTİYANLIK VE İSLAM: A.- 1.İslam hiçbir yerde Çin-İran-Afganistan baskıyla
sindirilememiştir. 2. Dinin yerine ancak din geçebilir. Başka bir şey yoktur. 3. İslam da madde mana bütündür Kilise ise "Sezar’ın
hakkı" diyerek hayata nüfuz edemediğini kabul eder. B. 1. Kilise devlete hep baskı yapmıştır,arttırmış veya
azaltmıştır. 4. Yy da Roma'da kilise hakim olmuştur ama paganlara
zulmetmiştir. 2. Kilise toprakların 2/3 ünü,ürünün 1/3 ünü alır. Papa
imparator gibidir. Kilise ticaret vs. ile uğraşır. Bu günde en büyük
kapitalisttir. 3. Orta çağda kilise köleler çalıştırıyor. Luther halka sırt
döndü ve Kopernik’i reddetti. - Kalvin teokratik diktatördü. - Kilise dünya ile uğraşmış başarısız olmuş. Eşitliğe de
karşıdır. 4- İSLAM FELSEFESİNİN BAKIŞI -19. Yy ilimlerde şok asrıdır. Maxell - Faraday - Darwin -
Lamarc - Marx - Spencer -A.Comte "İnsanlık Dini", Spencer
"Liberalizm", Darwin "Tekamül" nazariyelerini öne
sürmüşler. Comte’e göre sosyal tekamül ile cemiyet ilmi zihniyete ulaşır. -Fakat 20.Yy'da Max Planck fizik sanatıdır diyor. Einstein
ilmin kaynağında dinle yönlendiğini söyledi. -Kant Allah(cc) teorik akılla değil pratikle bilinir dedi. -Batıda Materyalizm ve Pozitivizme karşı II. Dünya Savaşıyla
şüphe uyandı. Ümit karamsarlığa döndü. -20. Yy'dan beri bunalım var. Hakiki kültür yok, insanlığın
yitirilmesi var. -İslam tek ümit kaynağı olmuştur. -İslam realiteyi ve eşyanın hakikatini kabul eder.
İstidlal-duyu ve sezi. -İslam Doğu ve Batı ilmini almış geliştirmiş denge,olmuş.
Gazali: Kalp Akıl beraber ele alır. Hıristiyanlık medeniyete cevap vermez.
İslam imtizaç eder. Marksizm putlaştırır. * Modernizmin ulaşamadığı hedefler: Haz alma. elemden kaçma,
mutluluk, istediklerine sahip olma. -Dolap beygiri - Denge - Miskinlik (İfrat - Vasat - Tefrit) * İslam her çağda yoruma açık değerler sistemine sahiptir. 5- İSLAM HUKUKUNUN MESELELERİ: 1. İslam hukuku din hukuku değildir. 2. İçtihat müessesesi var ve değişmez kanunlar yok. 3. Hukuk adamları devletin üstünde ve resmi vazifesi yok. 4. Örf ve adetlere ve azınlık hukukuna, arazi-vergi hukukuna
ağırlık veriliyor. - 16.Yy'a kadar hukuk burhanı yoktur. Miras ve aile hukuku
dışı sahalar serbest bırakılmıştı. Mecelle batılı tarzda bir hukuk sayılır
ama o dönem sıkıntı kahtı ricaldir. - Ceza - Borç - Ticaret hukukları hazır alınmış adaptesi
olmayan karışık şeyler olduğu için avukatların sayısı artmıştır. - Aile-miras-ferdi hukuklar ise hiç uymamıştır. -İslam’da Hukuk-Ahlak ayırmaz. Laiklik - laik ahlak
çıkmadıkça çözüm bulamaz,. zina vb mefhumlar çözümsüzdür. 6- EDEBIYAT VE DİN: - Batı Hıristiyan kültürü tesiriyle eser verir.
Tolstoy-Dostoyevski Kader-Suç-Ceza-Hürriyet Ruh-Beden-Savaş-Barış.
Marx-Komin. cenneti gibi konuları dinden almışlardır. 1. İlericilik-Modernlik (Bunalım edebiyatı) 2. Marksist - Zengin düşmanı - Ordu düşmanı - Din düşmanı
(Kötü komünist) -İslam edebiyatını oluşturma seyrinde artık geçmişin
kahramanlarını değil yaşanan alınan örnekler alınabilmelidir. 7- İSLAM - MİLLİYETÇİLİK - SOSYALİZM (Yeni Devlet - Gelişmekte olan devlet tabiri.) -Devlet kurana kadar Marksist söylemler yerini Milli
İktisada bırakmak zorunda, beynelminel Marksizm yok. (yıl l981) -Silahla veya yerli idareden alınınca Sosyalist devletler
oluşuyor. -Sosyalizm Batı kapitalizmine karşı üretilmiş batı çocuğu
Mısır ve Cezayir’deki Arap sosyalizmi - Milliyetçilikle birleşerek Batı
Kapitalizmine karşı çıkmıştır. Gana’da Hıristiyan Sosyalizmi- Pan-Afrikanizm -İslam ve Sosyalizm:1. Sosyal adalet en iyi İslamdadır.
İslam da zaten mevcuttur. -Sosyalizmin din aleyhtarlığı değil cemaat anlayışı cazip
görünür. İslamın iktisadi problemleri çözülmelidir. 8- İTTİHAD-I İSLAM VE SİYASET: Yıkılışa kadar İslam, II. Abdülhamitle beraber hilafet ve
milliyetçilik yayılır. l.Halifelik papa gibi değildir. Üzerinde şeyhülislam var. 2.İran hakimiyet alanı dışında kaldı. 3.Hilafete gönüllü bağlılık vardı. Sebep Osmanlıların derin
ve samimi tavrıydı. 4.Son dönemlerde Avrupa muvazenesi ve verilen tavizler
vardı. 5.İttihad-ı İslam ve Pan İslamizm II. Abdülhamit dönemi
ortaya atıldı. Batı karşısında İslam Modernizmi diyen M.Abduh dahil hilafete
saygılı. (Ağa Han) İngiliz propagandası ulaşan yerlerde isyan Hilafete değil Turancılara imajı verilmiş. Hint Müslümanlarının şaşkınlığı.
Ulaşılmayan yerler hala halifeye bağlıdır. Enver Paşa bile Damad-ı Halifeyi Müslüman diye Türkistan’a
gider. Halifelik Maverdi’nin El Ahkamu-s Sultaniyesinde imamet diye ele
alınır. Osmanlının gücüyle birleşince tam hilafet olmuştur. Türkçülük Ziya Gökalp de bile İslam ittihadıdır.
Cumhuriyetin ilk yılları fikirler böyledir. Çokluk içinde birlik - Kabile kabile
yaratılmış tanışmak için. Avrupada Türkler yavaş yavaş yayılmış Emevi-Abbasilerde
Türklere nefret oluşmuş Oysa Türklerde böyle bir kavmiyetçilik yok. Osmanlı
ümmet dayanışmasının, İslam devlet idealinin numune-ı imtisalidir. Model
olmadığı için misaller hep Asr-ı Saadetten verilebiliyor. Türkiye liderliği
bırakınca yeri doldurulamadı. Şu anda Türkiye hariç her yerde despot idareler
vardır. Türk Arap düşmanlığı yumuşuyor- Pakistan-Hindistan-K.Afrika
dost. Mekke: Şerifi devrilmiş yerine Suud ailesi gelmiş. Türkiye artık bütün İslam aleminin kaderiyle alakalıdır. (Bu
kitabı yazarken Orta Asya’dan üzülerek bahseder) (1981) Aydınlar: Kültür yozlaşması ve Cumhuriyette bilinen
sebeplerle ya geniş bir Batıcı aydın kitlesi yada tepkici tek tük İslami
aydınlar. İngiliz baskısı kültürde fikirde olmadığı Hint-Pakistan aydın
yetiştirmiştir. Batıda kilise devlete iktisadi bağlı değil. Bizde din
adamları bağlı olduklarından çok mağdur olmuşlardır. İran da mollaların farkı
.Türkiye ve Osmanlıda din adamları hep devletin bir parçasıdır. İran da ise
sivil bir zümre. Bizde din adamları ayaklanması yoktur. 9-AYDINLAR: 1) Radikal muhafazakar 2) Modernist Mücedditin önemi Reformcular: Hayatın fani yönlerini görüyor ama cazip bir
cemaat bulup giremiyorlar. Din uleması itici. 10-ESKİ - YENI KAVGASI: Alaylı -Mektepli Kavgası Alaylı kesim en zor devrede destek olmuştur, manevi ordudur.
Ağır maddi zorluklar çektiler. Ama hayatın içinde değiller. Kültür seviyeleri
düşüktür. Mektepliler zıt fikirlerle iç içe bilenmiş ve yetiştirilmiş. 11-GRUPLAR - MESLEKLER - TAVSİYELER Batı karşısında 1- Arkaizme sığınanlar (Zeolat) 2- Hasmının
silahını kullanan savaşçı (herodian) Grek medeniyetini Müslümanlar muhafaza
edip aktardığı gibi şimdide Batı İslam medeniyetini keşfedip bize aktarıyor. Fakir halk tabakası çocukları okudukça medeniyete değil
kültürüne yöneldi. İHL ve ilahiyatların din dışı sahalardaki başarıları.
Milliyetçilik ve İslam davası birleşiyor. İhvan-ı Müslimin - Cemaat-ı İslam
Aşırı muhafazakarlar ama taklide karşı reformcular Kuran ve hadislerin
rasyonel yorumuna inanırlar. İhvan siyasi - cemaati İslami siyasi değildir. Ulemamız son
dönem üretecek yerde tekfirle uğraştı. Modernistlere baskı yaptılar. Ulema faiz vs.. meselelerine çözüm üretemiyor. Şahsi
yorumlar ise dağıtıcı oluyor. İdeolojilerin tesirinden ziyade Dinin Tesir
Sahasının Azalması ve sanayi cemiyeti oluşması etkendir. Yoksa
tek sebep Batıdan gelen cereyanlar değildir. Dinin hedefi insandır. Din
aleyhine teorilere çatmak yerine tefekkür sahasında gelişip medeniyet kuracak
alim ve sanatkarlar yetişmelidir. Siyaset gibi hizipleşmeden uzak durup
hadislere tepeden bakarak çözümler üretilmelidir. (1951'de yazılan bu
öneriler aynen hizmeti tarif ediyor.) Ekler: 1-(İslam Ve İnsan) Osman Yahya İnsan - yaratılış - Vahdet-ül vucud - Zat- Sıfat - Esma Kurtuluş yolu 2- İslam'da Siyaset Anlayışı: Peygamberin vazifesi (ilah-Rab) kelimeleri İslam da Allah(c.c.) hakimiyeti esastır. hürriyet O(c.c.)
'na kul olmaktır. İslam da Hududullahın manası |