|
Yazar : Robert HELLER Yayınevi : İlgi Baskı : İstanbul / 1989 / 418 shf. ÖNSÖZ -Yönetici, hedefi ve ona giden yolları tespit eden, bu
yolları saptarken içinde bulunduğu ahvalin durum muhakemesini yapan bu yoldan
geçişin zamansal ve parasal plan ve programlarını düzenleyen, bu planları
uygulayan ve bu uygulamada pratik zeka ve tükenmez enerjisini kullanan
kişidir. -Yönetici, hedefe götüren yolları seçerken uygun bir ekibi
bir araya getiren, bu ekibi ahenk içinde sürtüşmeden koordine eden, işi
yönetme hevesine kapılmadan kişileri yöneten ve bu konuda insan zaaf ve
davranışlarını bilerek emrindekilere hedefi ve işleri tarif ederek hedefe
varmalarını sağlayan kişidir. -Yönetici, emri altındakilerin klikleşmesini, klanlaşmasını
önlemeye çalışan kişidir. -Yönetici, ekibini "Başarıda on şart" olarak
öteden beri tanımladığım: 1.Fikir üretimi, 2.İş bitirme azim ve heyecanı, 3.Çalışkanlık, 4.Bilgi, 5.Tecrübeli, 6.Organizasyon ve planlama gücü 7.Finans gücü, 8.Denetim gücü, 9.Çevre ile içte ve dışta iyi ilişkiler kurma özelliği, 10.Şans karakterlerini kapsayacak ve bir araya getirecek
insanlardan teşkil eden kişidir. -Yönetici, ekibinin öğreticisi, eğiticisi, yol göstericisi,
gözeticisi olan kişidir. -Yönetici, insan unsuruna önem veren, kişilerin benliğini
tahrik eden fakat asla tahrip etmeyen, küçük görmenin, alay etmenin
gücendirmenin affedilmez olduğunu bilen, insanların kendi nazarlarında büyük
yetenek ve değer taşımakta olduklarını sandıklarını hisseden ve buna göre
hareket eden kişidir. -Yönetici, insanların hareketlerini, davranışları, ses tonu
ve hatta hiddetiyle etkileyerek saygı uyandıran kişidir. Burada şiddetin
yöneticinin ekibine telkin ettiği hürmeti sanıldığı kadar sarsmadığı ve hatta
bazan aradığını da gözden uzak tutmamalıdır. -Yönetici, etrafının fikirlerini mantık ve aklı selim
süzgeçlerinden geçirerek vardığı karar doğrultusunda kendi istek ve iradesini
diğer kişilere, onların saygı, güvenlik, itaat ve bağlılıklarını kazanarak
kabul ettirme yeteneğine sahip olan kişidir. -Yönetici, engeller ve sorunlar karşısında soğukkanlılığını
kaybetmeyen, muayyen bir problemin saplantısına kapılmadan ağaçlar yerine
ormana bakabilen kişidir. -Yönetici, şirketin menfaati için ve hedefine varabilmek
için ormana ağaçları feda edebilen, hisle mantığı en iyi şekilde
dengeleyebilen, zamanına göre rahip, zamanına göre cellat olabilecek kişidir.
-Yönetici, yukarıda tadat ettiğimiz özelliklerin yanısıra
departmanının beyni, itici kuvveti, güdücü, öğretici, eğitici, emredici,
karar verici, derin ve geniş görüşü büyük bir fikir gücüne sahip bilgili iyi
bir insan olan güç ve enerji kaynağı kişidir. -Yönetici, yalnız rütbe ve makamına dayanmayan, bilgisi ile,
kuvveti iradesi ile adaleti ile tutum ve davranışı ile ekibine sahip çıkma,
departmanını peşinden sürükleme hasletlerine sahip olan cesur, cüretkar ve
dolayısıyla talihli kişidir. -Yönetici, korku yerine güven tevlit eden bildiği kadar
nasıl yapılacağını gösteren, emrettiği kadar rica edip ikna eden otoritesinin
yanısıra işbirliği mefhumunu kullanan, endişe körükleme yerine heyecan tahrik
eden kişidir. -Yönetici, dikkatlilikle açıkgözlülüğü yumuşaklılıkla
sertliği, bekçilikle hırsızlığı, eli açıklıkla cimriliği, müsrifliği ve
hesaplılığı, sabırsızlıkla serinkanlılığı en iyi şekilde dengeleyebilen
kişidir. GİRİŞ Kendine güvenmemek de kendine güvenmek kadar etkili bir
silahtır, ama ters yönde, ölümcül yönde tepen bir silah. Atılım Gücü Nasıl Geliştirilir? Milyoner Adayı Mükemmele, başarıya ve zenginliğe nasıl ulaşılacağı
konusunda yıllar yılı yaptığım araştırmalar boyunca derlenip ortaya çıkan bir
cevap. Mektubu alınca, milyoner adayımın lehine işleyecek bir kaç kozu
olduğunu farkettim. Herşeyden önce elinde 100 bin doları vardı. Ama bunun
yanı sıra, sözlere ve rakamlara indirgenebilecek gerçekçi bir hedef seçmişti.
Hedefine varmak için gerçekçi bir zaman sınırı koymuştu... İstekli ve
hırslıydı. Mükemmele ulaşmayla ilgili ikinci gerçek de şudur:
Yöneticilikte başarılı olmak için gerekli niteliklerin her biri sonradan
kazanılabilir, geliştirilebilir ya da daha mükemmele, daha iyiye doğru
düzeltilebilir. Ama bu enerji ve atılım gücü, olması gereken yerde, yani
beyindedir. Hiç kimse, sadece karar vermekle Max'ın efsanevi başarısına
ulaşamaz. Ama bu yöntem, yani sadece karar vermek, iş alanında başarıya giden
dokuz adımda büyük gelişmeler sağlamanın yoludur. Olayları Yaratan Kişiler Aşağıdaki altı azami müştereki uygulayarak olmasını
istedikleri şeyleri gerçekleştirdiler: 1. Direnme 2. Uzun bir geçmişi paylaşan çalışma arkadaşlarına vefa 3. Eli sıkılık ve harcamaların sıkı denetimi 4. Para üretme dürtüsü 5. İşleri basitleştirme ve basit temeller üzerine iş kurma 6. Yanlışları kabul etme ve yanlışlardan ders alma yeteneği
(Little, "100 Milyon Dolar Nasıl Kaybedilir ve Başka Yararlı
Bilgiler" diye bir kitap bile yazdı.) Biliyordu ki, bir şirket, herhangi bir pazarın büyük payını
ne oranda elinde tutarsa, kötü yönetilmeye, yani gevşemeye, ehliyetsizliğe,
sabit değer ve düşüncelerin çökertici etkilerine o oranda açıktır. Aynı yanlışlara düşmemek ve yarattığı alternatif yaklaşımı
etkili kılabilme için büyük rakibinin dağıtım sistemindeki zayıf noktaları
araştırdı. Malına daha çarpıcı bir moda öğesi kattı. Bulabildiği en yetenekli
kişileri işe aldı. Kendi İşinin Sahibi Olmak Hemen her zaman en iyi yatırım, içinde çalıştığınız,
inceliklerini yakından tanıyıp bildiğiniz bir işe yapılan yatırımdır. Robert Redford Adayları İrade, hemen herkeste vardır. İradeli olmadıkça yöneticilikte
çok az şey başarabilirsiniz. Hele hele hiç bir zaman beş yılda milyoner
olamazsınız. Bir Tek "İtin Teki"ne Hizmet Edin Başarısız yöneticilerin karşısına bile daha iyi fırsatlar
çıkıyorsa, kendi alanlarında başarılı onların karşısına kim bilir ne fırsatlar
çıkar? Zorluklar psikolojiktir. Değişim, hele hele yıllardır
bilinen, tanınan bir işten hiç bilinmeyen bir yere giderek yaşanan değişim
sarsıcıdır. Ayrıca, üç yılı aşkın hizmet süresinin gereğinden fazla uzun
olduğunu savunan bir düşünce tarzı da gündemdedir. ..... Birinci yıl, işi
öğrenmekle geçer, ikinci yıl yönetici başarının doruğundadır. Üçüncü yıl
yavaş yavaş sıkılmaya başlar. O yüzden üçüncü yılın sonunda artık oradan
ayrılmanın zamanı gelmiş demektir. Önder Olmanın On Temel Taşı Önderliğin on temel taşı; güven, ekip çalışması, ortam,
amaçlar, açık seçiklik, destekleme, çalışma, insancıl tavır, inanç ve
saldırıdır. Ondört Ölümcül Yanlış 1. İnsan kaynağının boşa harcanmaması ve yöneticiliğin ilk
ilkelerinden biri olan "güç tasarrufu" ilkesinin farkına varılması.
(Bu konudaki başarısızlık da, planları hızla uygulayamamanın ve aşağıda
belirtilen belirli düşünce tarzlarının payı vardır.) 2. Köklü tutuculuk ve çağ dışı geleneklere bağlılık ile
geçmiş deneylerden yararlanmayı bilmemek (bu yanlış, bir ölçüde geçmişteki
yanlışları kabullenmemekten, bir ölçüde de mevcut teknolojiyi iyi kullanmamak
veya yanlış kullanmaktan kaynaklanır.) 3. İşe gelmeyen ya da önyargılarla çelişen bilgileri
reddetme veya görmezden gelme eğilimi. 4. Karşınızdakileri yeterince önemsememe ve kendi
yeteneklerinizi abartma eğilimi. 5. Kararsızlık ve karar veren kişi rolünden kaçma eğilimi. 6. Bir işin aleyhinde sağlam kanıtlar olmamasına karşın,
inatla onu sürdürme tutumu. 7. Elde edilen avantajı kullanmak ve saldırıya geçmek yerine
"kuvvetleri geri çekme" eğilimi. 8. Pazarı veya endüstri dalını yeterince incelememek. 9. Çoğu kez karşı tarafın en güçlü noktasına cepheden
saldırıya geçme yolunu seçmek. 10. Kurnaz strateji veya taktik uygulama yerine kaba
kuvvetin geçerliliğine inanmak. 11. Şaşırtmaca ya da aldatmacadan yararlanmamak. 12. Sorunların ve sıkıntıların sorumluluğunu başkalarının
üzerine atma eğilimi. 13. Tatsız haberleri gizlemek veya saptırmak. Gerçekleri
moral ya da güvenlik bahanesiyle değiştirmek. 14. Tevekkül etmek. General Motors'un Büyük Generalleri Ne karşı tarafın gücünü küçümser, ne de kendi gücünü
önemser. Süper yönetici, kararlı davranır. Karar alırken de (en
önemlisi) kararı uygularken de sorumluluktan kaçınmaz. Kararlı gücün en
belirgin görünümü, izlenen yol çok hoşa gitse bile, olumsuz işaretler
veriyorsa bundan hemen vazgeçebilmektir. Buna karşılık, belirtiler olumluysa,
süper yönetici bu avantajı sonuna kadar zorlar. Araştırma yapmadan, rakibin zayıf noktalarını ancak
rastlantıyla öğrenebilirsiniz. Zaman Paradan Daha Değerlidir Zamanı daha iyi kullanabilmek için, işe bir zaman çizelgesi
yaparak başlamak ve şu anda zamanın nasıl harcandığını saptamak gerekir.
Başta başkalarının yüzünden verilen aralar olmak üzere gereksiz zaman
harcamalarını ortadan kaldırarak iyiye yönelinebilir. Yapılan araştırmalara
göre, başkalarının yüzünden veriler aralar, üstlerden çok astların neden
olduğu zaman harcamalarıdır. Bu yüzden de, kişinin kendi altında çalışanlar
tarafından rahatsız edilmeyi engellemesi çok daha kolaydır. 1. Günlük planınızı önceden yapın. Fazla dikkat
gerektirmeyen işleri, başkaları tarafından rahatsız edilme olasılığının
bulunduğu saatlere kaydırın. 2. Sizin yapmanızı gerektirmeyen işleri başkalarına verin.
Bunu yaparken de, istediğiniz sonucu alabilmek için, işi verdiğiniz kişilere
günü gününe sorumluluk yükleyin. 3. Birlikte çalıştığınız kişilerle aranıza bir paravan
koyun. Bu bir sekreter olabilir. Paravan durumundaki kişi, sizi arayanlara
muhatab olarak zaman kaybınızın bir bölümünü önleyebilecek, örneğin
telefonlara cevap verecek ve sizinle görüşmek isteyenlere, buna ayırdığınız
süre içinde randevu verecektir. 4. Yanınızda çalışanlara, sizinle görüşmeleri için belirli
bir saat tanıyın ve önceden planlayarak bütün sorunların bu süre içinde ele
alınmasını sağlayın. 5. Zamanınıza hasis davranın. Hatta Makyavelist bir tavır
takının. Austin bu konuda şunu öneriyor: Kendi büronuz yerine toplantıları
başkalarının odalarında yapın. Böylece veda edip çıkmak kolay olur. Kendi
büronuzda ise, yıllardır denenmiş bir yönteme başvurarak, sekreterinizin
hayali bir ikinci randevuyu hatırlatmasıyla, ilk ziyaretçiyi
uğurlayabilirsiniz. 6. Yolculuk sırasında ya da beklerken zamanı
değerlendirebilmek için, yanınıza kitap veya iş alın. 7. Şube sorumlularıyla ve astlarınızla yapacağınız
toplantıları, kurul toplantılarını ancak gerektiği zaman yapın. Toplantılara
sadece gerekli kişileri çağırın. Eğer siz başkalarının zamanını harcamıyorsanız, onların da
sizin zamanınızı harcamamalarını istemek en doğal hakkınızdır... Bastırılmış
duyguların karşı konulmaz gücü işin içine girerse de, yöneticilik her şeyden
önce zihinsel bir etkinliktir. Zekiler Tembel Olur. 1. Bir şey öğrenirken ya da bir takım belgeleri okurken, bu
çalışma süresinin başındaki ve sonundaki bölümler daha iyi akılda kalır. Bir
de, önemli noktalar ve vurgulanan yerler hatırlanır. 2. Herhangi bir inceleme veya öğrenme sırasında düzenli
aralar vermek, hatırlama olanağını artırır. En güçlü hatırlama süreçlerinin
teknik terimleri olan "öncelik, yenilik ve hatırda tutma" olguları,
dinlenmek için veriler aralardan büyük yarar sağlar. En azından kırk dakikada
bir çalışmanıza ara verin ve her seferinde 5-10 dakika dinlenin. Bu süre
içinde hiç bir şey yapmayın; kendinizi gevşetin ve biraz temiz hava alın. 3. Verdiğiniz aradan sonra en son okuduğunuz ya da
çalıştığınız bölümü kısaca gözden geçirin. Bu sizin zihinsel
"ısınmanızı" ve konuyu zihinsel açıdan "benimsemenizi"
sağlayacaktır. İş çok iyi gidiyor gibi görünse de, ara vermek yararlıdır.
Anlamak demek, hatırlamak demek değildir. 4. Anlık hatırlama, yaklaşık yedi bilgi
"dizi"siyle sınırlıdır. Çoğu kişi, peş peşe yedi rakamı, yedi
rengi, yedi biçimi veya başka herhangi bir şeyin yedisini bir arada
hatırlayabilir. Eğer yediden fazla maddeyi hatırlamanız gerekiyorsa, o zaman
bu maddeleri daha ufak diziler ya da kümeler haline getirmelisiniz. 8. Liste halindeki maddeleri hatırlamak için basit bir
sistem vardır. Sayı kafiyesi diye adlandırılan bu sistemde birden ona kadar
sayılara, bir-mir, iki-miki gibi hatırlanması kolay kafiyeli imajlar verin ve
listedeki her maddeyi bu imajlardan birine bağlayın. Elinizde kalem kağıt
yoksa ya da içinizden geldiğince konuşarak dinleyicilerinizi etkilemek
istiyorsanız, bu yöntem kolay hatırlanmayacak şeyleri hatırlamak için bire
birdir. Hatırlama kuralları, yabancı bir dilin gramerini ve sözcüklerini
öğrenirken, kişilerin yüzlerini hatırlamaya çalışırken ve genelde dalgınlığı
önlemek için kullanılabilir. Birinci adımda değindiğim bazı önemli noktaları özetleyelim:
1. Yöneticilikte başarı için gerekli niteliklerin her biri
sonradan edinilebilir, geliştirilebilir veya düzeltilebilir. 2. İstek ve amaçlarınızı gerçekleştirme girişiminde
bulunmadan önce, bunları açık seçik tanımlayın. 3. Bulduğunuz işte verim gücünüzü tam olarak
gösteremiyorsanız, bunu başarabileceğiniz bir işe atlayın. 4. İşveren adayını, sanki o şirketi satın alacakmışsınız
gibi titizlikle inceleyip değerlendirin. 5. İyi ve başarılı önderlik on temel taşı üzerinde duru:
Güven, ekip çalışması, ortam, amaçlar, açık seçiklilik, destekleme, çalışma,
insancıl tavır, inanç ve saldırıdır. 6. Başarısız önderlik, olumsuz psikoloji ve yanlış düşünce
tarzından kaynaklanır. Olumsuz düşünceleri bir yana atar ve amaçlarınızı
belirlerseniz olumsuzluklar olumluya dönüşür. 7. Mükemmele ulaşmanın tek ve en önemli sırrı, böyle bir
şeyin gerçekte olmadığını bilmektir. Süper yöneticiler, amaçlarına ulaşmak
için katı ve esnek pek çok yaklaşımı bütünleştirirler. Ve yöntemlerini sadece
bu nedenle seçerler. 8. Süper yönetici, fiziksel ve zihinsel yönden gerektiği
gibi sağlıklı olabilmek için, kendisini de şirketini yönetir gibi yönetir. 9. Her şeyden önce, zamanınızı iyi yönetin; a-Günlük zorunlu
işleri yaptıktan sonra kendinize zaman ayırın. b-Olağanüstü baskıların
üstesinden gelebilmek için işe ara verin. c-Okumak, bireysel gelişiminizi
sağlamak, yeni beceriler öğrenmek ve kişisel ilişkiler kurmak için zaman
ayırın. 10. Başkalarının zamanını boşa harcamayın. Böylelikle, siz
de onlardan sizin zamanınızı harcamamalarını isteyebilirsiniz. 11. Yönetim, düşüncenin eyleme dönüşmüş biçimidir. Zeki
olduğunuz için tembel olabilmenin yolu, zihinsel etkinliklerinizi
yönetebilmekten geçer. Riski Olmayan Riskleri Nasıl Göze Almalı? Kazanacak Kişiyi Bulmak Yöneticilik alanında nesnel yargı ve ölçülerin kesinlikle
olanaksız olduğu tek yer, adam seçimidir; yapılacak iş için doğru adamı
bulmaktır. General Electrc'in Basit Stratejileri 1. Kazanacak düzeyde ulaşacağınızda8n kesinlikle emin
değilseniz zarar eden bir işte direnmeyin. 2. Her zaman, kazanacağı açık seçik belli olan işlere
yönelin. 3. İnsanları sahip oldukları niteliklere göre değil, onlara
yaptırmak istediğiniz işlere göre seçin. 4. İçinizden gelen sese kulak tıkamayın, ama o sesin yeterli
olduğuna da inanmayın. 5. Çeşitli seçenekler arasında karar vermeden önce bunları
iyice tartın ve daima başka bir seçenek bulunduğunu unutmayın. 6. Bir işi, bölümlere ayırın. Bu bölümler kendilerini
kurtarabilirse yüzsün, kurtaramazsa batsın. Ama bunların yüzmelerini
sağlamaya çalışın. 7. Yan işlere kısa vadeli güç, size de mutlak bir denetim
sağlayacak biçimde, özerklik ile yetki arasında denge kurun. 8. Kendinizi öylesine organize edin ki, organizasyon sizin
çevrenizde organize olmasın. 9. Rekabette üstün durumdaysanız, bundan sonuna kadar yararlanın.
Daima en yüksek üretim ve rekabet gücü düzeyine ulaşmaya çalışın. 10. Dolaylı rekabet olanağını hiç gözardı etmeyin. Ama ilk
fırsatta ürün, strateji ve taktik yönünden saldırıya geçin. Fiyat
politikasıyla rekabete girmeyin. 11. Karşı tarafın pazarında avantajlı durumda değilseniz,
güçlü olduğunuz pazarlara ağırlık verin. 12. Rekabet edemiyorsanız direnmeyin. Rekabetten çekilin ve
uzak kalın. 13. İşin güncel amaçlarını, gücünü, zaaflarını, olanaklarını
ve tehlikelerini iyice bilip bilmediğinizi her zaman kontrol edin. 14. Her fırsatta, en büyük pazar payı ile en yüksek fiyatı elde etmeye çalışın. |