2.4.2 Tamsayı

Tamsayı, adı üzerinde 3, 5, 2001, 50000 gibi kesirli kısmı olmayan sayılardır. Bir tamsayı, bellekte, en yalın şekliyle ikili tabandaki doğal karşılığıyla saklanır. Örneğin 3910 sayısının ikili tabandaki karşılığı 100111’dir; dolayısıyla, yalın bir şekilde, doğrudan ikili karşılığı saklanabilir. Ancak, herbirinin birbirine göre daha uygun olduğu çeşitli tamsayı formatları vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

• Doğal
• 1’e Tümleyen
• 2’ye Tümleyen
• BCD Kodlamalı

Doğal
Doğal yöntemde, adı üzerine sayının doğrudan ikili tabandaki karşılığı saklanır. Sayının mutlak değeri, bağıntısı uyarınca hesaplanır; dolayısıyla sayının doğal ikili karşılığı şeklinde olur; bit dizisinin en solundaki bit en anlamlı, en sağındaki de en anlamsız olarak adlandırılır.

1’e Tümleyen
Bu yöntemde, sayının doğal ikili tabandaki karşılığının 1’e tümlenmişi kullanılır. 1’e tümleme, bit dizisi içerisindeki 1’lerin 0, 0’ların 1 yapılmasıyla elde edilir.

2’ye Tümleyen

Bu yöntemde, sayının doğal ikili tabandaki karşılığının 2’ye tümlenmişi kullanılır. 2’ye tümleme, bit dizisi içerisindeki 1’lerin 0, 0’ların 1 yapılıp sonuca 1 eklenmesiyle elde edilir. İkiye tümleme, diğer bir deyişle, 1’e tümlemeye 1 eklemedir.

BCD (Binary Coded Decimal) Kodlamalı

BCD kodlamada [0, 9] arasındaki rakamlar aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi 4 bitlik doğal ikili kod ile temsil edilirler. Dolayısıyla bir tamsayı, her bir rakamına ait BCD kodun kullanılmasıyla elde edilir. Örneğin 123 sayısı 3 haneli BCD bir tamsayıdır ve 0001 0010 0011 olarak kodlanır.

Yukarıdaki tabloda rakamların BCD kodları verilmiştir.