1.3.5. Asılı Parçacıklar

Asılı parçacıklar atmosferde standart şartlarda katı ya da sıvı olarak bulunan çapları 0.1µm ila 100 µm arasında değişen maddelerdir (İncecik, 1994). Asılı parçacıkların ana kaynaklarını esas olarak çimento fabrikaları, metal endüstrisi ile araçlar oluşturur. Asılı parçacıkların en büyük doğal kaynağı volkanlardır.

Okyanustan yayılan parçacıklar ise çok küçük zerrecikler halinde karaların iç kısımlarına kadar girerler. Buharlaşma sonucunda da sodyum klorür şeklinde denizsel tuz parçacıklarını karalara taşırlar. Deniz tuzları, yağış oluşumu için gerekli olan yoğunlaşma çekirdeklerinin de kaynağıdır. Tablo 1.3’te kirleticilerin sınıflandırılması, birincil ve ikincil kirleticiler ve kaynakları verilmiştir.

Tablo 1.3: Atmosferde bulunan gaz halindeki bileşiklerin sınıflandırılması (Seinfeld, 1975)

SINIF

Birincil Kirleticiler

İkincil Kirleticiler

Kaynaklar

Kükürt içeren bileşikler

SO2, H2S

SO3, H2SO4, MSO4

Kükürt içeren yakacakların yanmasından

Azot içeren

Bileşikler

NO, NH3

NO2, MNO3

Yüksek sıcaklıkta yanma süresince

Karbon içeren bileşikler

C1 -C5

Aldehitler, Ketonlar,   Asitler

N2 ve O2 karışımı yakıtların yanması petrolün rafinesi , çözücülerin kullanılması

CO ve CO2 bileşikleri

CO, CO2

----

Yanma

Hallojen bileşikler

HF, HCL

----

Metalürjik işlemler sonucu