Geçen Aydan Kalanlar Taner Derbentli
|
Dünyanın Sınırları (5 Temmuz 2021)
Dünyanın sınırlarının nerede başlayıp nerede bittiğini bilmem hiç sordunuz mu ? Kuşkusuz bu soruyu çok değişik anlamlar yükleyerek sorabilirsiniz. Benim bu soruyu sormama ve bu yazıyı yazmama neden olan, Işık Üniversitesi’ nde çevrimiçi olarak verdiğim termodinamik dersinde karşılaştığım bir durumdu. Dersi alan öğrencilere derse nereden katıldıklarını sorduğumda, İstanbul ve Mersin’ in yanısıra, İslamabad, Amman, Katar ve Kuweit yanıtlarını almak beni hem şaşırttı, hem de garip bir mutluluk verdi. Pandemi olmasaydı, bu öğrencilerin tümü Işık Üniversitesi’ nin Şile Yerleşkesi’nde bir derslikte bulunacaklardı ve dersi yüzyüze bu dersliğin sınırları içinde yapacaktık. Şimdi ise durum farklıydı. Pakistan’ da olan öğrencim derse evinden katılabiliyor ve onunla etkileşimde bulunabiliyordum. Bana garip mutluluğu veren de buydu. Buna istenmedik bir olay olarak karşımıza çıkan pandeminin güzel bir sonucu dersem yanılmış olur muyum? Soruya geri dönelim. Dünyanın coğrafi sınırları, üzerinde bir noktada yaşadığımız 12 742 km çapında yerküre ile onu çepeçevre kaplayan, ortalama 560 km kalınlığındaki atmosferin sınırlarıdır. Birçok insanın yaşamı bu sınırlar içinde, bilemediniz on-yirmi km yarıçapında bir bölgede geçer. Gezginler dünyanın farklı yerlerine geçici sürelerle giderler ya da işimiz gereği veya başka nedenlerle dünyanın farklı yerlerinde belirli sürelerle kalabiliriz. Bizim için dünyanın sınırları bundan ibarettir. Ancak bu eksik bir değerlendirmedir. Bugün sahip olduğumuz olanaklar, internet ve medya aracılığıyla, dünyanın herhangi bir yerini, eksik de olsa tanıma olanağı vermektedir. TV ‘ de ilgiyle izlediğim, Michael Portillo’ nun, demiryollarını temel alarak hazırlayıp, sunduğu gezi programları buna bir örnektir. Wikipedia’ da benzer bir işlevi yerine getirebilmektedir. Çağımızın vardığı aşamada, yakınlarımız, arkadaşlarımız, öğrencilerimiz kısaca sevdiklerimiz dünyanın değişik yerlerinde yaşıyor olabilirler. Onlarla kurduğumuz iletişim, düşünsel ve duygusal yakınlık, yaşadığımız dünyanın sınırlarını genişletmektedir. İnternet, iletişim ve sosyal medya ağları ülke sınırlarını aşabilmekte, insanları birleştirebilmektedir. Yaşadığımız dünyanın sınırlarını bazan da siyaset, düşünce sistemleri, gelenekler belirler. Çarşaf içinde yaşayan bir kadınla, özgür bir ortamda yaşayan kadının dünyalarının sınırları farklıdır. Örnek çoğaltılabilir. Sınırsız bir dünya olabilir mi ? Bu sorunun yanıtı günümüz koşullarında hayırdır, ama en azından teknolojik gelişmeler böyle bir dünyanın olabileceğine ilişkin ipuçları taşımaktadır. |