(Bu yazı, Şubat 2014’te CNBC-e dergisinde yayımlanmıştır)

 

In Darkness

Polonya adına 2012 yılında Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinde Oscar için yarışan W ciemności / In Darkness (2011) İKSV İstanbul Film Festivali’nde Karanlıkta Kalanlar adıyla gösterime girmişti. Polonya-Almanya ortak yapımı olan filmi günümüz Polonya sinemasının en önemli yönetmenlerinden Agnieszka Holland yönetti. Robert Wieckiewicz, Benno Fürmann ve Agnieszka Grochowska’nın başrollerini paylaştığı yapım, Nazilerin Polonya’yı işgal ettiği dönemde geçiyor.

Filmde 2. Dünya Savaşı sırasında Polonya’da Lvov kentinde lağım işçiliği ve küçük çapta hırsızlıklar yaparak geçinen Leopold Socha’nın öyküsü anlatılıyor. Kanalizasyona sığınmak zorunda kalan bir grup Yahudi ile karşılaşan Leopold, para karşılığında saklanmalarına izin vermeyi ve onlara düzenli olarak erzak getirmeyi kabul eder. Zamanla ödeyecek paraları kalmayan Yahudilerle Leopold’ün ilişkisi farklı bir boyut kazanır. Saklandıkları 14 ay boyunca trajik insan hikâyelerinin yaşandığı dehlizlerde, ahlâk, suç, din ve ölüm gibi kavramlar  sorgulanır.

Robert Marshall’ın gerçek olaylardan yola çıkarak yazdığı In the Sewers of Lvov / Lvov’un Kanalizasyonlarında (1990) adlı eserden uyarlanan film, Nazilerin zulmünden kurtulmak için mücadele eden Yahudileri ele alan bir çok melodramdan (örneğin Schindler's List) farklı olarak kahraman yaratma ucuzluğuna kaçmamış. Neredeyse filmin tamamının kapkaranlık ve klostrofobik mekanlarda geçtiğini düşünürsek, sinemada ışık kullanımın ne denli önemli olduğunu kanıtlayan bir eserle karşılaşıyoruz. Çarpıcı sahneleriyle umut kavramını yeniden sorgulamamıza neden olan film, yönetmen Agnieszka Holland’ın ustalığını kanıtlıyor.

Suha Çalkıvik

 

Agnieszka Holland hakkında

Gazeteci anne babanın çocuğu olarak 1948’de Varşova’da doğan Agnieszka Holland, Prag’daki Sinema TV Akademisi’nden (FAMU) mezun oldu. Miloš Forman, Ivan Passer ve Vera Chytilova gibi Çek yönetmenlerinden etkilendiğini söyler. Krzysztof Zanussi'nin Illumination ve Andrzej Wajda'nın Danton filmlerinde bu usta yönetmenlere asistanlık yaparak sinema kariyerine adım attı. Europa Europa (1991) filmiyle dünyaca tanınan bir yönetmen olan Holland, Polonya Sinemasına politik filmleriyle katkıda bulundu. Yönetmen şu sıralarda Polanski’nin ünlü Rosemary's Baby filmini NBC televizyonu için 4 bölümlük mini dizi olarak yeniden uyarlıyor.