(Aşağıdaki yazı Cnbc-e dergisinin Eylül 2014 sayısında yayımlanmıştır)
La stanza del figlio / Oğul Odası
İtalyan Sinemasının son yıllarına damgasına vuran Nanni Moretti, toplumsal
yergi, ironi ve kara mizah yüklü temalardan uzaklaşarak 2001 yılında
La stanza del figlio / Oğul
Odası
adlı melodrama imza attı. Film, Cannes Film Festivali’nde o yıl Altın Palmiye
Ödülünü kazanırken, 2008’de Empire sinema dergisinin hazırladığı tüm zamanların
en iyi 500 filmi listesine girmeyi başardı.
Nanni Moretti filmin senaryosunu Heidrun Schleef ve Linda Ferri ile birlikte
yazdı. Yönettiği ve başrolde oynadığı filmde Moretti’ye Laura Morante,
Jasmine Trinca, Giuseppe Sanfelice, Claudio Santamaria, Sofia Vigliar
ve Silvia Bonucci eşlik etti.
Filmin öyküsü, orta sınıf üstü bir İtalyan ailesi ve çevresinde geçiyor.
Başarılı bir psikoanalist olan Giovanni (Nanni
Moretti)
evine bitişik olan muayenehanesinde nevrotik rahatsızlıkları olan hastaları ile
yoğun bir iletişim halindedir. Eşi Paola (Laura Morante) ve ergenlik döneminde
olan oğlu Andrea (Giuseppe Sanfelice) ve kızı (Irene Jasmine Trinca) ile mutlu
bir yaşam sürmektedirler. Oğlu ile pazar
koşusuna çıkacak olan Giovanni, hastasından gelen acil bir telefon
üzerine oğluna karşı sözünü tutamaz. Andrea bunun üzerine arkadaşları ile dalış
yapmaya gider. Ancak denizden hiç dönemeyecektir. Filmin hemen başında meydana
gelen bu evlat acısı sonrası aile büyük bir çöküntüye uğrar, Giovanni’yi
suçluluk duygusu sarar.
Oğul Odası,
Nanni Moretti’nin gerçek yaşamında
Caro Diario
filmini çektiği sıralarda
kansere yakalandığını öğrendiği dönemde öyküsünü yazmaya başladığı bir film.
Film tasarım aşamasındayken seyircinin duygularını sömürmek adına abartılmaya
çok uygun temasıyla ticari anlamda çok daha fazla getirisi olabileceği
düşünülebilirdi. Ancak Moretti gerek senaryonun çatısını kurarken gerekse oyuncu
yönetiminde abartıya izin vermeyerek sade, duru ve basit bir film dilini
yeğlemiş. Başta Laura Morante olmak üzere oyuncuların tümünün ekonomik ve yalın
performansları filmin başarısını da beraberinde getiriyor. Görüntü yönetiminde
yumuşak kamera hareketleri ve yakın plan çekimlerle duyguların ön plâna
çıkarılması, dış çekimlerde grinin egemen olduğu boğucu renklerle atmosferin
ağırlığının yansıtılması ve Nicola Piovani’nin duyguları pekiştiren müzikleri,
filmi daha da değerli kılıyor.
Film, hasta doktor ilişkilerinde insan olabilmeyi başarabilme sorunu, kader
keder çıkmazları, kentsoylu ailelerin kırılgan yapısına getirilen özeleştiri ve
sevdiklerimizi kaybettiğimizde yaşadığımız karmaşık duygular üzerine mükemmel
bir anlatı yapısına sahip.
Nanni Moretti Oğul Odası’nda, kıvrak
zekâsını dile getirdiği kalemini, abartıya izin vermeyen rejisini ve epik
tarzdaki oyunculuğunu, kısacası sanatsal yaratıcılığının tüm boyutlarını
olabildiğince sıcak ve samimi bir üslûpla sergiliyor.
Suha Çalkıvik
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Nanni Moretti
1953’te İtalya’nın Brunico kentinde doğan Nanni Moretti, sinemaya küçük yaşlarda
tutkuyla bağlandı. 1973’te çok değer verdiği pul koleksiyonunu satarak bir
süper-8 kameranın sahibi oldu. Kısa ve orta metraj filmlerden sonra, 1976’da
lo sono un autarchico / Kendi Kendime
Yeterim Ben adlı ilk uzun
metraj filmini çekti. 16 mm’lik Ecce Bombo (1978), Vendik Film Festivali’nde
Jüri Özel Ödülü kazandığı Soni d’oro /
Tatlı Düşler (1981), Bianca
(1984), La messa é finita / Ayin Bitti
ve Palombella Rossa / Kızıl Güvercin
filmleri ile başarılı bir grafik çizdi. İtalyan Sinemasının haylaz yönetmeni
sayılan Moretti, kendi filmlerinin hepsinde oynadı. Ayrıca Daniele Luchetti ve
Taviani kardeşlerin filmlerinde de rol aldı.
Caro Diario / Sevgili Günlüğüm (1994)
ile Cannes’da En İyi Yönetmen ödülü kazandı. 2001’de
La stanza del figlio / Oğul
Odası
ile
Cannes’da Altın Palmiye kazandıktan sonra yine Cannes Film Festivali’nde 2012
yılında jüri başkanlığı yaptı.